‘Maatvoering en ‘meten is weten’ combineren tot Koga know how’

DRONTEN – Hans van Vliet heeft meer dan 40 jaar gewerkt in verkoopmarketing en communicatie in de Europese fietsenindustrie en ging in 2013 ging Hans met pensioen. Hans is begonnen met het optekenen van bijzonder leuke en interessante ‘fietsmemoires’.

(Vervolg op eerdere afleveringen)

“In de tijd dat Shimano in Europa begon (1972) zijn er over een periode van ruim 25 jaar, ruwweg zeven periodes geweest waarin team Shimano stappen heeft gezet, die tot vandaag de dag de wielersport hebben beïnvloed. Aan de hand van deze periodes zal ik proberen dit te beschrijven. Het begint in 1972 met de eerste stappen in het profpeloton en een team dat daaraan meegewerkt heeft was Flandria. Dit profteam was van de Flandria fabrieken, een fietsfabrikant uit Zedelgem.

Zij waren al vroeg met Shimano in contact gekomen door de export uit Europa naar Amerika en in die tijd waren hun fietsen afgemonteerd met de stalen Eagle derailleur van Shimano, speciaal voor de Amerikaanse markt. Europa had in die jaren ook, geplaagd door de energiecrisis, behoefte aan fietsen en de markt floreerde voor de industrie. Zelf had ik nog geen idee wat Flandria met Shimano te maken had maar dat werd later wel duidelijker. Shimano had ook een technische man in het Flandria team gebracht, die in dat eerste seizoen de problemen beschreef en die via de fax doorstuurde naar Japan. Zijn naam is Nakamura en is nog altijd een goede vriend van mij. Ook veel bekende namen later waren erbij toen Shimano zijn eerste stappen in het peloton zette.

Maar nu door naar het Dura Ace verhaal waar ikzelf deel van heb uitgemaakt. Koga was met de start in december 1972 wel de importeur van Shimano maar het duurde tot 1976 voor we met Miyata fietsen en andere Japanse componenten op de markt kwamen. Wat verder in de tijd werd er een begin gemaakt met wielersponsering. Amateurteams en het dameswielrennen kwamen in beeld.

In 1976 werd Koga sponsor van het amateurteam Elite Meubel Shimano. Het was onze droom om Miyata en Shimano in het profpeloton te introduceren om later professioneel de Tourstart te bereiken. Deze kans deed zich voor in 1978 met de komst van een firma die garagedeuren produceerde. Dit team, Bode Deuren, was in die tijd een relatief klein B team in de Pro categorie. Henk Koopmans was de team directeur, Miyata was de frame sponsor en andere toeleveranciers leverden de velgen (Araya), banden (Soyo), zadels (Ariake), en de verdere onderdelen.

Het moest allemaal Japans zijn want dat was de basis van Koga. De frames waren het standaardmodel de Road Racer. Dit waren Koga Miyata modellen, die alleen op zadelbuis zithoogte waren aangepast. De JIS-maatvoering (Japan Industrial Standard) voor balhoofd en trapas waren niet conform de Europese standaard! Dat hield in dat de frames niet in verhouding opgewassen waren tegen de krachten en condities van de Europese wegraces. Het resultaat was dat de frames bokken werden genoemd door de coureurs, en dat sommige scheurden in de onderbuis (op de kasseien). Bovendien trapten de coureurs de brackethuizen ovaal, waardoor de trapascups er uitliepen… Ik vloog toen naar een etappe in de Vuelta in Spanje om een oplossing voor dit probleem te zoeken. Dat zoeken duurde een week, en met veel improvisatie werd het probleem ook opgelost. Ik lijmde cups met een overmaat vast met Loc Tite! Deze ellende begon al voor Santander vlak bij Bilbao, en het eindigde na een week door de Pyreneeën in Barcelona. Met Cees Bal (foto onder) vloog ik terug, een ervaring rijker en een illusie armer.

Japanse producten waren niet geschikt om in professionele races een rol van betekenis te spelen. Ook onderdelen zoals de kettingen van HKK en kettingbladen, die zeer intensief belast worden, hadden geen kans tegenover de Europese merken zoals Sedis, Maillard en Stronglight van Franse origine. Om over banden en velgen maar niet te spreken. Velgen van Araya waren na een ronde in Roubaix niet rond meer (te zacht) en Soyo tubes hadden nog nooit kasseien gezien en werden typo klappo genoemd.

Er moest dus verbeterd worden maar de vraag was hoe en wie gaat dat doen? Hoelang gaat dit duren en hebben wel tijd? Vanuit Heerenveen naar Japan met een telex communiceren naar onze Japanse toeleveranciers was geen sinecure. De problemen moesten dus direct gecommuniceerd worden, met andere woorden je moest de leveranciers (Japanse techneuten) meenemen in de teamcar en dus in de koers. Miyata en Shimano waren de eerste die daaraan meewerkten en vormden hierdoor de basis voor verbeteringen. Dit leidde tot intensief onderzoek door Miyata naar de sterkte en specificaties van de frame buizen. De Tange buizen en verbindingen, maar ook Miyata constructeurs vervulden hier een rol om niet alleen sterk te blijven maar ook licht te zijn. We leerden maatvoering en ‘meten is weten’ te combineren tot Koga know how voor onze productiemodellen.”
(WORDT VERVOLGD)

Hans van Vliet
Gepensioneerd van Shimano Europe