‘Een levensreis die mij onnoemelijk veel heeft gebracht’

DRONTEN – Hans van Vliet heeft meer dan 40 jaar gewerkt in verkoopmarketing en communicatie in de Europese fietsenindustrie en ging in 2013 ging Hans met pensioen. Hans is begonnen met het optekenen van bijzonder leuke en interessante ‘fietsmemoires’.

(Vervolg op eerdere afleveringen)
“In diezelfde periode waren er ook al andere wielerteams met Shimano onderdelen in de koers onderweg. Het Flandria team in België en het amateurteam Ketting-Shimano in Nederland. Echt verstand hadden we niet van de wielersport, maar we vonden wel dat wij bij KOGA en met Miyata als fietsenmerk erbij hoorden om Shimano verder op de kaart te zetten. Dus werden we later, in 1977, sponsor van een amateurteam dat, via een meubelbedrijf uit Nuth in Limburg, de sponsor was van Elite Meubel Shimano en dus met Koga-Miyata fietsen. Het was nog wel een ding dat ik eigenlijk geen idee had hoe een wielerteam functioneerde, maar daar vonden we ook een oplossing voor. Want in 1977 won Minnie Brinkhoff, bij de vrouwen op de weg, Brons op het WK in Venezuela en die woonde toevallig in Heerenveen. Dus werd er een damesteam opgericht onder leiding van Minnie, en werd ik de ploegleider van een club dames die hard moesten fietsen, en waar ik mee onderweg was om het vak van teamdirector te leren. Dus was het verhaal voor mij door de week fietsen assemblage, en in het weekend director sportief van een damesteam.

Ondertussen bleven we presentaties geven voor wielerverenigingen, grossiers, fietsenmakers, en als het kon fietsfabrikanten! Het amateurteam van Elite Meubel was wel van een niveau waar de koers echt hard was. Velen waren sceptisch tegenover ons ‘beginners’ met Japanse spullen en gaven commentaar op de wielen, de kettingen en een beperking in de specificaties ten opzichte van wat de coureurs gewend waren. Dus we deden ons best om de wensen van het peloton in te vullen met goede service, aandacht, en werken aan vertrouwen ‘van jongens het komt goed’. Maar de tuben die we hadden van SOYO kregen de bijnaam ‘typo klappo’ en onze frame specificaties werden ‘Japanse bokken’ genoemd. Ik zal het maar niet hebben over de duurzaamheid van de kettingen uit die tijd en het feit dat Shimano toch echt weinig race ervaring had met wielersport. Ook hadden wij nog nooit een Japanner in 1977 in koers gezien! Maar in augustus werd het besluit genomen dat ik maar eens naar Japan moest gaan om onze leveranciers ervan te overtuigen dat er echt iets moest gebeuren aan de specificaties die wij in Europa nodig hadden. Onze zoon (Gerard) was net geboren, dus ik kon wel een maandje weg in November. Dus via Anchorage (waar ligt dat?) naar Tokyo en door naar Chigasaki waar de Miyata fabriek staat om uit te leggen dat een doorsnee coureur bij ons 30 tot 40 centimeter langer is dan een Japanner. En ook dat ze meer gewicht hebben dus banden, velgen, spaken, en frames moeten wat sterker worden!

Enfin, bij Miyata hadden ze een senior medewerker die goed Engels sprak aangesteld om die lange Hollander te begeleiden naar onze toeleveranciers. Zijn naam was Mr. Katayama en die had nog met de Amerikanen direct na de oorlog samengewerkt. Ik had er een fantastische leermeester aan, want hij vertelde op onze reizen door Japan van Sakae Ringyo, (zadel en stuurpennen) naar Ariake (zadels) en Minoura (fietsdragers) heel veel details over hoe je in Japan zakendoet en welke de do’s en dont’s zijn. Ik kan iedereen verzekeren dat als je niet begrijpt wat de regels zijn in het Japan van toen, je er binnen de kortste keren gillend weg wil. Op de zondagen ben je alleen op je kamer en als je wat wil eten is het wel makkelijk als je ongeveer weet hoe je wat moet bestellen (dankzij Mr. Katayama!). Ook is het contact met thuis via een luchtpostbriefje en een drie-minuten telefoontje na twee weken weg ook niet wat het vandaag de dag is. Er was wel een telex naar de zaak in Heerenveen maar ik kon zo’n ding niet bedienen. In het kort zijn vier weken non stop in Japan een prima manier om te ontdekken of je hiermee verder wil en of je aanvoelt hier zijn kansen en mogelijkheden. Los van het feit dat het je opdracht is om veranderingen en aanpassingen aan je producten te realiseren.

Na de stage bij Miyata werd het tijd om verder te reizen naar Osaka en van daar naar Sakai. De Shimano locatie is in Sakai en daar ga je naar toe met de Shinkansen vanuit Tokyo. Het is bijna 600 kilometer maar met een trein, die ver boven de 200 kilometer per uur gaat, ook spectaculair en de eerste keer is het een ‘one in a life time’. In Sakai bij Shimano heb je vooraf een voorstelling van wat je denkt te weten en hoe het er uit zal zien. Vergeet niet dat ik het product al ken sinds 1972 en er al vijf jaar in Nederland mee onderweg was. Nou, dat was toch wel wat anders dan mijn voorstelling, want in die tijd was het een fabrieksgebouw met enorme persen en rokende ovens, een magazijn met halffabricaat, en heel veel bestelbusjes die halffabricaat kwamen ophalen en terugbrengen. Ik had geen idee dat het productieproces bestond uit samenwerking met heel veel klein bedrijfjes, die ieder voor zich een deelbewerking deden. De ene polijst iets, de ander boort ergens een gaatje in en de derde doet een stukje assemblage! Dat systeem heet lean manufacturing en Japanners zijn meesters in deze manier van produceren geworden. Maar als je niet beter weet dat in Europa alles onder een dak moet worden geproduceerd is het wel een eyeopener om te ervaren dat het zo anders is als wat je denkt!

Een ander punt is de manier van overleg tussen Japanse gesprekspartners. Je weet natuurlijk nog niet waar het over gaat, maar bijvoorbeeld ‘wat is hij groot’ (ik ben 192 cm) of ‘hij heeft blauwe ogen (klopt)’ zijn natuurlijk triviale dingen in een conversatie, maar je was als Europeaan wel een bijzonderheid in die tijd. Jaren later begreep ik dat dat Nemawashi heet en een manier is in de Japanse communicatie, die onderling gaat over vertrouwen of respect. Als je weet hoe hier mee om te gaan kom je net als ik met plezier terug en ben je een beetje minder ‘Henna Gaijin’ (vreemde buitenlander), maar denk nu niet dat je geaccepteerd bent als Japanner, want dat word je nooit. Net als overal in de wereld zal je respect en waardering moeten verdienen. En ik denk, na 100 keer Japan te hebben bezocht, een beetje te weten hoe dat in elkaar steekt. In ieder geval waren, die eerste keer in Japan en de ervaringen die je later opdoet, het begin van een levensreis die mij onnoemelijk veel ervaring heeft gebracht en die ik door de inzet van mijn vrouw en kinderen met hun heb mogen delen.”|(WORDT VERVOLGD)

Hans van Vliet
Gepensioneerd van Shimano Europe