‘Helaas zat toen niemand op Dura Ace te wachten’

DRONTEN – Hans van Vliet heeft meer dan 40 jaar gewerkt in verkoopmarketing en communicatie in de Europese fietsenindustrie en ging in 2013 ging Hans met pensioen. Hans is begonnen met het optekenen van bijzonder leuke en interessante ‘fietsmemoires’.

(Vervolg op de eerste aflevering, waarin Hans in gaat op de start van KOGA en Shimano in de Nederlandse fietsbranche)
“Daarvoor hebben we de Miyata fietsframes we kunnen er dus altijd nog fietsen van maken, en zo gezegd zo gedaan. Maar een fiets assembleren en een merk creëren zijn weer andere zaken, en communicatie die met een telex gebeurt (wat is een telex?) was ook weer een kunstje dat geleerd moest worden. Besloten werd om de producten dan maar eerst voor te stellen bij grossiers en fietsenmakers en dan te hopen dat er genoeg orders binnen kwamen, die de moeite waard waren om te bestellen.

Alleen je moet wel rekening houden dat ze van de andere kant van de wereld moeten komen en dat daar dus tijd voor nodig is! Op hoeveel geduld mag je rekenen, als je in maart bestelt en in augustus je spullen krijgt? Een ander probleem is als je velgen bestelt, en die in een doos laat komen, zit er ook veel lucht in die doos. Transportkosten en invoerrechten zijn ook zaken die een rol spelen bij de import van buiten Europa. En de grootste vraag natuurlijk was, wie zit erop wie en wat te wachtten? Het eerste jaar van Shimano in Nederland was er een van, werkt het wel of werkt het niet? Het meest opvallende product in die tijd was Dura Ace, een groep onderdelen voor de racefiets. Nu zat daar helaas niemand op te wachtten, want racefietsen en hun onderdelen waren het domein van de Franse en de Italiaanse producenten. In Nederland had je natuurlijk Gazelle, die een leidende rol in deze categorie speelde, maar ook (in beperkte mate) Batavus. Zij waren de leveranciers voor de amateur ploegen, de liefhebbers en de speciaalzaken. Nederland was een land van de terugtraprem en in het uiterste geval van een drieversnellingsnaaf met trommelremmen van Sturmey Archer. Dus ook op de drieversnellingsnaaf van Shimano zat niemand te wachtten! Een ander punt was dat Dura Ace maar een zeer beperkte specificatie kende, maar één cranklengte, met een vaste combinatie van tandbladen, die niet uitwisselbaar waren met de andere merken, en nog meer beperkingen in de freewheel specificaties. Maar bij KOGA werd daar niet om getreurd want we zouden dat wel aanpassen en stuurden dus een telex naar Japan.

Helaas werd daar niet of nauwelijks op gereageerd, want om voor 10 tandbladen en twee ander cranklengten een machinaal ‘productieproces’ aan te passen kost meer dan het opbrengt. Dus was de focus meer gericht op de vervangingsmarkt met goede kwaliteit Shimano Freewheels en kettingen van HKK. Ook pedalen van KKT en de eenvoudige derailleurs en velgremmen van Shimano en 4 zadelpennen van Sakae Ringyo waren goed te verkopen.
Een ander probleem was de maatvoering, die anders is in Japan dan toen hier in Europa. Waar wij met de BSA standaard werkten, had je in Japan de JIS (Japan Industrial Standard). Het betekende dat de balhoofdstellen en trapassen niet in een Europees frames paste of andersom, dat een Miyata frame niet met Europese onderdelen kon worden afgemonteerd. Ja, in dat jaar 1976 werd er veel ervaring opgedaan en niet alleen gepresenteerd maar ook erg veel geleerd. Er zijn nog steeds fietsenmakers die zich na 40 jaar die presentaties nog levendig kunnen herinneren, we deden het uiteindelijk met plezier en passie en hadden een verhaal te vertellen.

De ambitie van KOGA was natuurlijk om een bijzonder product en verhaal te presenteren en het moest daarom origineel en exclusief verpakt worden. Een van de punten die ik daarom voorstelde was om de fiets 110 procent af te leveren bij de dealer. De banden op spanning, het zadel en stuur op hoogte, en nergens klodders vet of andere verpakkingsrommel. De Fiets moest uit de doos RIJKLAAR zijn voor de koper en zonder montage tijd voor de dealer. Je moest er direct mee weg kunnen rijden. Dat betekende een scherpe eindcontrole voor de fiets de doos inging. En een doos die je kon stapelen en de fiets ook na verloop van tijd stofvrij kon presenteren in de winkel. We maakten voor dat doel ook een folder die op luxe papier werd gedrukt met top fotografie en een lay-out die state of the art was voor die tijd. De Shimano Dura Ace verpakkingen en documentatie waren zeker zo indrukwekkend in die jaren en werden zelfs collectors items.

In die zomer van 1976 kwam er bezoek van Shimano aan die nieuwe importeur in Nederland. Mr. Yoshizo Shimano kwam vanuit New York naar Düsseldorf en kwam een kijkje nemen in Heerenveen. Op het terras bij de familie Gaastra in het Oranjewoud liet hij zich informeren over de stand van zaken en wilde ook wel eens kennismaken met het bedrijf en de medewerkers. Andries belde mij of ik even langs kon komen en daar stelde hij mij voor aan een ‘Amerikaanse Japanner’ met de woorden “Hi Hans nice to meet you, my name is Yoshi Shimano”. Nu ben ik opgevoed om met twee woorden te spreken dus kwam ik niet verder dan “Nice to meet you Mr. Shimano and we need to discuss quality problems and specifications”. Later heb ik jarenlang intensief met deze jongste van de drie broers Shimano samengewerkt maar deze eerste keer was wel memorabel genoeg om nooit te vergeten.
(WORDT VERVOLGD)

Hans van Vliet
Gepensioneerd van Shimano Europe