GEND (B) – De demissionaire Minister van Infrastructuur en Waterstaat heeft aan de Nederlandse Tweede Kamer voorgesteld om voor een aantal Lichte Elektrische Voertuigen (LEV) specifieke Nederlandse vereisten in te voeren. LEVA-EU concludeert dat dit indruist tegen de Europese wetgeving.
Het voorstel betreft elektrische cargofietsen, elektrische steps en zelfbalancerende voertuigen met sturen. Zelfbalancerende voertuigen zonder stuur zoals monowheels of elektrische skateboards zouden volgens het voorstel nog steeds verboden blijven op de openbare weg. In het voorstel zijn de voertuigen opgesplitst in 4 categorieën:
– e-(bak)fiets < 55 kg (1a)
– alle andere LEVs dan 1a < 55kg (1b)
– LEVs voor goederenvervoer > 55 kg (2a)
– LEVs voor personenvervoer > 55kg (2b)
Voor categorie 1a verandert er niets behalve de beperking van de maximale breedte voor een bakfiets tot 1 meter. De voertuigen in deze categorie worden zonder bijkomende goedkeuringen en toezicht tot de weg toegelaten.
Voor categorie 1b, 2a en 2b wordt een goedkeurings- en toezichtsprocedure ingevoerd, die volledig aan RDW wordt toegewezen. RDW mag de regels maken, de voertuigen keuren en vervolgens ook nog toezicht houden. “RDW krijgt hiermee een blanco cheque als rechter en partij, een beslissing die niet bepaald lijkt te stroken met een normaal democratisch proces,” zegt LEVA-EU manager Annick Roetynck. “Inmiddels heeft RDW een ontwerp van technische eisen voor 1b, 2a en 2b op papier gezet. Deze eisen zullen aan een groep stakeholders worden voorgelegd in een vergadering op donderdag 30 september.”
Intussen heeft LEVA-EU een standpunt ontwikkeld over de kern van deze zaak. De Europese beroepsvereniging voor bedrijven in de LEV-sector concludeert uit zijn analyse dat het voorstel van de Nederlandse overheid om, sommige voertuigen die uitgesloten zijn van Verordening 168/2013 te onderwerpen aan een nationale goedkeuring, in strijd is met Europese wetgeving. In de algemene toelichting bij de technische eisen die het Nederlandse Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat op donderdag 30 september met stakeholders zal bespreken, staat “Deze voertuigen kunnen niet volgens andere Europese regelgeving worden toegelaten tot het verkeer op de weg, waarmee ze dus impliciet verboden zijn.”
Volgens LEVA-EU is deze stelling onjuist is. “Net zoals conventionele elektrische fietsen zijn elektrische bakfietsen, elektrische steps en zelf-balancerende voertuigen uitgesloten van Verordening 168/2013. Bijgevolg zijn ze onderworpen aan de Machine-, EMC- en RoHS-Richtlijn. Artikel 6.1 van de eerder vermelde Machinerichtlijn 2006/42/EG bepaalt bovendien: ‘De lidstaten mogen op hun grondgebied het in de handel brengen en/of in bedrijf stellen van machines die aan deze richtlijn voldoen niet verbieden, beperken of verhinderen’, vervolgt Roetynck.
‘Geen structurele problemen die dergelijke bijkomende maatregelen nodig maken’
De Nederlandse overheid heeft aanvaard om conventionele elektrische fietsen tot de openbare weg toe te laten zonder bijkomende vereisten. “Het is daarom onlogisch, inconsequent en illegaal om elektrische bakfietsen, stepjes en zelf-balancerende voertuigen die voldoen aan de Machine-, EMC- en RoHS-Richtlijn te onderwerpen aan bijkomende, nationale vereisten,” stelt Roetynck. “Daarbij komt dat er voor deze voertuigen geen structurele problemen zijn die dergelijke bijkomende maatregelen nodig zouden maken. Bovendien worden de voertuigen massaal gebruikt in steden die zoeken naar oplossingen om vervuilend vracht- en passagiersvervoer te vergroenen.”
LEVA-EU is ook bezorgd om de voorgestelde categorisatie en de voorstellen over afmetingen en gewicht. Deze bemoeilijken het leven van elektrische cargofietsfabrikanten aanzienlijk, terwijl ze niet op gegronde veiligheidsoverwegingen steunen. “Bepaalde LEV-afmetingen zijn vastgelegd op basis van de vaststelling “dat een onvoldoende breedte van het fietspad leidt tot een verhoogd risico.” Dit is de wereld op zijn kop: producenten overal ter wereld verplichten om een louter Nederlandse elektrische cargofiets te maken in functie van de breedte van het Nederlandse fietspad,” legt Roetyhnck uit.
‘Dit zal een negatieve impact hebben op het aanbod aan elektrische cargofietsen in Nederland’
Volgens LEVA-EU druist dit regelrecht in tegen alle principes van Europese regelgeving, eengemaakte markt en vrij verkeer van goederen. Als elke lidstaat gelijkaardige maatregelen zou invoeren, worden fabrikanten opnieuw verplicht om 27 verschillende types te bouwen om overal in de EU op de markt te kunnen komen. “Daarbij komt dat, als Nederland deze bijzondere specifieke eisen effectief zou doorvoeren, dit zonder twijfel een negatieve impact zal hebben op het aanbod aan elektrische cargofietsen in Nederland,” zegt Roetynck. “Fabrikanten zullen veeleer kiezen voor markten waar ze met Europees geharmoniseerde voertuigen terecht kunnen. Een krimpend aanbod zal op zijn beurt het verduurzamen van de mobiliteit in Nederland in het gedrang brengen, met alle negatieve gevolgen op het vlak van emissies, strijd tegen klimaatverandering, verkeersveiligheid, volksgezondheid, enz. Dat zou een bijzonder kwalijke zaak zijn voor Nederland en voor zijn burgers.”
LEVA-EU vraagt ook verduidelijking over de dwingende eisen die tot deze nationale voorschriften voor “bijzondere bromfietsen” zouden nopen, bovenop alle vermelde, Europese wetgeving. LEVA-EU verzoekt ook om verduidelijking over hoe die voorschriften een essentiële waarborg vormen voor het algemeen Nederlandse belang. Dat zijn immers de wettelijke Europese voorwaarden gedefinieerd in Richtlijn (EU) 2015/1535 voor het uitvaardigen van nationale, technische voorschriften.
Daarom verzoekt LEVA-EU de Nederlandse overheid om van het Toelatingskader LEV af te zien en om alle LEVs die voldoen aan de vereisten van de Machine-, EMC- en RoHS-Richtlijn niet langer de toegang tot de openbare weg te ontzeggen, noch te beperken door belemmerende nationale technische vereisten. Dat verzoek betreft ook zelfbalancerende voertuigen zonder stuurinrichting.
In afwachting van het antwoord van het Nederlandse ministerie zal LEVA-EU de Europese Commissie informeren over dit verzoek.
