EWIJK – De laatste jaren wordt in toenemende mate gekeken naar allerlei mogelijkheden om genderneutraliteit te bevorderen. Zit het ‘m niet in de naamgeving, toiletten of stoplichten, dan wellicht ook in de fietsen. Veilig Verkeer Nederland (VVN) is in ieder geval tot de conclusie gekomen dat een genderneutrale fiets gewoon veiliger is en verkeersongelukken helpt voorkomen.
Een genderneutrale fiets is feitelijk niets meer of minder dan een fiets met een lage instap. Deze fiets heeft in ieder geval geen hoge liggende framebuis, zoals de meeste stereotype herenfietsen hebben. Studenten en scholieren zweren al vaak bij een omafiets en missen de liggende bovenbuis van een herenfiets totaal niet. Ook cargobikes maken geen onderscheid in dames- en herenframes. De trend is dat mannen het tegenwoordig minder ‘erg’ vinden om op een damesfiets te rijden.
CRASHTEST | Al in 2017 pleitte VVN voor een genderneutrale fiets, vooral het met oog op voorkoming van verkeersongelukken. Zij hadden zich, samen met jongerenorganisatie TeamAlert, gebaseerd op een Zweeds onderzoek en stelden dat de klassieke herenfietsen gevaarlijker zijn dan fietsen met een lage instap. Kennelijk raakt iemand, die met een fiets met een hoge instap omvalt, eerder de grond met zijn hoofd dan met zijn schouders of heup. De bestuurder van een fiets met een hoge instap kan gewoonweg moeilijker afstappen.
Een crashtest van het Zweedse nationale onderzoeksinstituut VTI, op het gebied van verkeer en transport, liet zien dat herenfietsen gevaarlijker zijn dan fietsen met een lage instap. Maar ook senioren vallen eerder om met op- en afstappen, vooral met een e-bike. Volgens VVN zou een fiets zonder stang en met lage instap daarom voor iedereen veiliger zijn.
STABIELER DAN VROEGER | Het verschil tussen dames- en herenfietsen ontstond in het verleden vooral omdat vrouwen vroeger met de rok op een fiets stapten en daarom een lage instap nodig hadden. De mannen hadden toentertijd dat ongemak natuurlijk niet en zij stapten dus op een herenfiets, die bovendien veel stabieler was. De damesfietsen van tegenwoordig zijn echter veel stabieler geworden dan de damesfietsen van weleer.
De kleinere kinderfietsen zijn van zichzelf al meestal genderneutraal. Volgens de vakhandel maakt het de kinderen echt niet uit wat voor een frame die fiets heeft. Er is vooral verschil in design of kleurstelling, maar verder maakt het niet veel uit. Kinderfietsen die in kleurstelling en design genderneutraal zijn verkopen altijd prima.
APARTE COLLECTIES | Bij sportfietsen is het anders gesteld. Zowel bij racefietsen als mountainbikes zie je juist steeds meer merken met aparte collecties komen. De geometrie van deze fietsen is specifiek afgestemd op dames of heren. Zo zijn er ook duidelijk verschillen in zadels voor mannen en vrouwen. Veel ergonomische onderzoeken hebben wetenschappelijk aangetoond dat er wel degelijk grote verschillen bestaan tussen het zitvlak van dames en heren. Voor fanatieke sporters die op niveau willen presteren is dat zeker belangrijk. Er zijn verschillende fietsmerken die voor hun sportfietsen naast herenfietsen speciale damescollecties in de markt zetten, die in de ontwikkeling duidelijk verder gaan dan alleen kleurstelling en design. Desalniettemin zie je bij MTB’s ook slooping frames opkomen, die zowel voor dames als heren geschikt zijn.
KOSTENBESPARING | De fietsindustrie zou een interessante efficiencyslag kunnen maken als fietsen daadwerkelijk 100% genderneutraal worden. Nu moeten veel modellen nog ontworpen worden in zowel dames- als herenfietsen. Vervolgens moeten ze in beide framevormen in diverse framematen, en eventueel kleuren, aangeboden worden. Wanneer de fiets werkelijk genderneutraal wordt en voor één framevorm gekozen kan worden, kan een kostenbesparing van formaat gerealiseerd worden. Die vertaalt zich dan wellicht ook in de aanschafprijs voor eindgebruikers.
Overigens zie je dat aanbieders van deelfietsen alvast een voorsprong genomen hebben en doodleuk één trendy unisex model ontwerpen en ter beschikking stellen.
FOTO: Mobike
