BIARRITZ (F) – Hoewel de Alpha waterstoffiets van Pragma Industries vanaf 1 juli a.s. ook op de Nederlandse markt verkrijgbaar is, lijken de kansen op een kassucces vooralsnog aan de kleine kant. De beperkte tankmogelijkheden en de hoge aanschafprijs van ca. € 7500,- helpen daar niet aan mee.
Waterstof is een energiedrager, die in vloeibare vorm onder hoge druk in tanks kan worden opgeslagen. Door waterstof in een brandstofcel een chemische reactie te laten ondergaan, ontstaat water en elektriciteit. Die elektriciteit kan bijvoorbeeld worden gebruikt om elektromotoren aan te drijven. Voor waterstof voertuigen geldt dat ze bij gebruik geen schadelijke gassen uitstoten, er ontsnapt alleen waterdamp.
Rijden op waterstof is op zichzelf niets nieuws. In de autowereld is dat principe al veel langer bekend, omdat grote merken al meer dan 10 jaar met dit alternatief voor accu’s experimenteren. Net als het Franse Pragma Industries werkte in Duitsland de firma Linde Gas ook aan een waterstoffiets, maar is nooit veel verder gekomen dan een prototype. Dat is Pragma Industries nu dus wel gelukt. Na ruim 12 jaar ontwikkeling van waterstof brandstofcellen zijn zij de eerste fabrikant ter wereld, die gestart is met serieproductie van een fietsen op waterstof.
2 MINUTEN TANKEN | Dick van Goch vertegenwoordigt sinds mei Pragma Industries op de Nederlandse markt en heeft over belangstelling van de Alpha waterstoffiets niets te klagen, nu hij aangekondigd heeft dat eerste serie geproduceerde modellen vanaf juli leverbaar zijn. Het heeft al met al ruim 2 jaar geduurd voordat deze het allereerste exemplaar van deze innovatieve tweewieler naar Nederland kwam. De Alpha is een sportieve stadsfiets die in theorie een actieradius van 150 kilometer voordat er weer waterstof getankt moet worden. Het voordeel van een waterstoffiets is dat die ook goed presteert bij lagere temperaturen, terwijl de capaciteit van e-bikes nog wel eens wil teruglopen als het vriespunt genaderd wordt. Het voltanken van de waterstoffiets duurt hooguit twee minuten en dat is veel sneller dan de urenlange laadtijd van een gewone e-bike. Aanvankelijk hadden de eerste modellen van de Alpha een tankcapaciteit van 200 bar. Het model dat deze zomer op de markt komt heeft 300 bar en Pragma streeft naar 350 bar. Met een speciale nippel kan de ook bij autotankstations getankt worden.
150 OP VOORRAAD | Vooralsnog richt Pragma Industries zich minder op de particuliere markt, maar meer op grootverbruikers in de vorm van ondernemingen die fietsen verhuren of deelfietsen uitlenen. Tanken kan alleen bij een speciaal tankstation, waar van water en elektriciteit automatisch waterstof gemaakt. De kosten om de Alpha rijdende te houden zijn van formaat. Een tankstation kost namelijk € 30.000 euro en een fiets € 7.500. Dat gaat een consument niet snel betalen, maar Pragma zegt te streven naar een consumentenadviesprijs van € 5000,-. Met een voorraad van ca. 150 fietsen denkt Alpha de eerste vraag voorlopig wel aan te kunnen.
VEEL ZAKEN AFVRAGEN | Bart Oor, Teammanager Mechanical Engineering bij Gazelle, ziet het als zijn taak en die van zijn team om nauwkeurig in de gaten te houden wat er in de wereld speelt. Ook op de ontwikkeling van waterstof fietsen “Voor Gazelle betekende de e-bike een echte revolutie. Door de jaren heen is de elektrisch aangedreven fiets steeds verder verbeterd en verfijnd, maar de basisopzet is hetzelfde gebleven: de elektriciteit komt uit een oplaadbare accu. Maar omdat e-bikes gebruik maken van elektromotoren, zijn ze in principe geschikt voor het gebruik van waterstof,” aldus Oor. “Je kan een fiets uitvoeren met een brandstofcel en een opslagtank voor waterstof, maar daarbij moet je je direct veel zaken afvragen. Denk om te beginnen aan technische én praktische punten als het formaat van de opslagtank (voor een acceptabele actieradius) en het gewicht van de brandstofcel en tank. Bovendien: waterstof opwekken kost veel energie.”
WATERSTOFINFRASTRUCTUUR | Als de energie die je daarvoor gebruikt, niet uit hernieuwbare bron komt, is de milieuwinst volgens Oor al weer beperkt. Toch zijn dat niet eens de belangrijkste hoofdbrekens. “Op dit moment is het ontbreken van een adequate waterstofinfrastructuur het belangrijkste struikelblok. Waterstof is in principe eenvoudig en snel te tanken, een belangrijk pluspunt, maar het is op dit moment nauwelijks verkrijgbaar. En als het al te vinden is, mag een 14- of 15-jarige gebruiker van een waterstoffiets het dan tanken? Ook op het gebied van wetgeving zijn er met betrekking tot waterstof nog heel wat vraagtekens.”
KOSTEN/BATEN | “Als we nadenken over waterstof, komen we ook uit op een belangrijk uitgangspunt van Gazelle: bij de ontwikkeling van nieuwe producten en technologieën maken we in alle gevallen een gedegen kosten-/batenanalyse,” laat Oor weten. “We kijken altijd wat een nieuw product of een nieuwe technologie oplevert en dat doen we in brede zin: uiteraard evalueren we de pluspunten voor de consument, maar daarnaast ook die voor het milieu, de productie, de marktbewerking etc.”
Gazelle zal volgens Oor geen producten op de markt brengen die geen of onvoldoende meerwaarde hebben. “We houden waterstof scherp in de gaten, maar we blijven ook realistisch: een waterstoffiets van Gazelle is in technisch opzicht haalbaar, maar we zien de winst ervan nog niet. Die fiets zit er voorlopig dus nog even niet in.”
