MARRAKESH (MA) – In Marokko is Cantal Bakker (26) gestart met fietsproject Pikala, waar sinds 2015 Nederlandse weesfietsen worden opgeknapt en bereden in Marrakesh. Vorige week schreef NU.nl over deze jonge onderneemster, die fietsen in Marokko hip wil maken.
Marokko heeft veel werkloosheidsproblemen, 29,3% onder jongeren van 15-24 jaar is werkloos. Dat heeft Bakker ertoe gebracht om via Pikala, de fiets in te zetten om de lokale jeugd op te leiden en in dienst te nemen in de sector Toerisme en Techniek. De bedrijfsnaam is een vertaling van ‘fiets’ in het Marrokaans. “Door lokale meisjes en jongens op te leiden tot professionele fietstourgidsen, biedt Pikala hen een extra inkomen,” laat Bakker weten. “We hebben ook een trainingsprogramma voor jonge bewoners om fietsmonteur te worden. Opgeleid door Europese fietsexperts vergemakkelijkt Pikala kennisuitwisseling tussen Europa en Marokko via educatieve activiteiten zoals lessen over verkeersveiligheid, studentenfietsproject en fietslessen voor meisjes, met als achterliggende gedachte hen op die manier duidelijk zichtbaard te maken in de publieke ruimte.”
FIETSEN STIMULEREN | Een andere drijfveer voor Bakker is het milieu, waarvan ze ook jongeren bewuster wil maken. “We promoten de fiets als alternatief voor vervuilende auto’s, bussen en scooters om een gezond milieu te ondersteunen. Ons recyclingproject brengt oude fietsen van Nederland naar Marrakesh en renoveert ze hier om ze te gebruiken voor sociale fietsprojecten. Om fietsen onder de lokale bevolking te stimuleren, organiseren we fietsevenementen zoals gratis fietsen repareren, fietskunst interventies en we hebben onze eigen fietsclub voor de lokale jeugd. Als de Marokkaanse bevolking op de fiets stapt is het vooral omdat ze het gezond vinden. Bakker vindt dat zonde, want op de fiets zie je natuurlijk veel meer dan vanuit de auto. “Je kunt ermee de paleizen in, door de botanische tuinen fietsen, langs het badhuis, de Joodse wijk, de fonteintjes, de tweedehands markt. Je kunt afstappen en een praatje maken of wat te eten kopen,” zegt Bakker op NU.nl.
WORSTCASESCENARIO | De sociaal bewogen Nederlandse heeft wel iets met fietsen, want voordat zij Pikala oprichtte was ze al ruim 6 jaar fietsdocent bij de Stichting Vluchtenlingenwerk. 3,5 jaar geleden was zij voor het eerst in Marrakesh en maakte toen uiteraard ook een fietstocht. Toen ontdekte ze dat verhuurbedrijven voor fietsen nauwelijks in Marokko bestonden en bracht dat Bakker ertoe zelf een fietsproject te beginnen. “Niemand geloofde er echt in, ik was 24 en ik kon niet eens zelf een fiets repareren,” erkent Bakker. “Maar dat heeft me niet ontmoedigd. Het was het perfecte moment: ik heb geen kinderen, geen hypotheek, ik had genoeg spaargeld. Het worstcasescenario was dat ik terug naar Nederland zou moeten. Dat noem ik een behoorlijke goede worst case.”
UITBREIDINGSPLANNEN | Dat worstcasescenario is verder weg dan ooit, want ondertussen is Pikala uitgegroeid tot een non-profit organisatie, dat gedragen wordt door een team van 30 medewerkers. Sterker nog, ze heeft uitbreidingsplannen naar de kustplaatsen Agadir en Essaouira en overweegt een Pikala-café beginnen waar je koffie kunt drinken en je fiets kunt laten repareren. “We gaan de hippe lifestyle rondom fietsen hier tot leven wekken. Het project is ideologisch, maar ik verdien er wel mijn brood mee. Ik wil het imago van fietsen hier in Marokko veranderen, want het heeft geen status hier, op je fietsje rondrijden. Ik wil laten zien dat fietsen gezond en hip is,” zei ze tegen NU.nl. “Wat ik te gek vind aan Marrakesh is de georganiseerde chaos hier. Nederland is een verzadigd land: alles bestaat al en alles is goed geregeld. Nederland mist de speelsheid die hier is, de ruimte voor initiatief en de dynamiek. Als we hier gratis fietsreparaties doen op straat, staat het zwart van de mensen. Dat vinden ze fantastisch, en ik hou van die dynamiek.”
BURGERLIJKE ONGEHOORZAAMHEID | Pikala krijgt de fietsen geleverd van fietsdepots uit Den Haag en Amsterdam, die zo van de schroot gered worden. Volgens Bakker is haar relatie met lokale autoriteiten prima, maar Marokko schijnt wel een land van vergunningen te zijn. Daar heeft ze haar weg wel in gevonden. “Het werkt vaak beter om maar gewoon je plannen uit te voeren en gaandeweg die vergunningen regelen. Gewoon niet vragen, dan is het antwoord ook geen nee,” aldus Bakker. “Een beetje burgerlijke ongehoorzaamheid kan ik me wel veroorloven als jong, blond en onschuldig meisje. Dat imago komt me soms goed uit, en het scheelt ook dat ik een sociaal project run waar de lokale bevolking veel aan heeft. Iedereen kent Pikala. We rijden hier rond met bakfietsen, tandems, kinderzitjes: je ziet de gekste optochten voorbijkomen.”
