BRUSSEL (B) – Het is makkelijk om een ambitie voor de fiets uit te spreken tegen 2040, maar waar zijn de concrete maatregelen om die ambitie te realiseren? Dat zegt de Belgische Fiersersbond in reactie op de Vlaamse minister Lydia Peeters, bevoegd voor mobiliteit en openbare werken, die onlangs nieuw fietsambities presenteerde.
Het vorige fietsbeleidsplan dateerde uit 2016 en en was volgens minister Lydia Peeters achterhaald. Vandaag wordt er meer gefietst dan ooit en de diversiteit op onze fietspaden blijft toenemen, denk maar aan de komst van de speedpedelec, de opmars van de elektrische fiets en de micromobiliteit. Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters heeft van de fiets een prioriteit gemaakt in haar beleid. “Het fietsaandeel in onze verplaatsingen stijgt, maar er is nog een enorme groeimarge en die moeten we benutten. Met deze ambitie wil ik het pad effenen voor een straatbeeld waarin fietsers en andere actieve weggebruikers een hoofdrol spelen,” aldus minister Peeters. Aan de hand van een maatregelenpakket zet de nieuwe Fietsambitie koers richting een 2040 waarin we meer dan 30% van onze verplaatsingen met de fiets afleggen en ‘moordstrookjes’ voorgoed tot het verleden behoren. “Fietsen moet in 2040 daarom nog meer dan vandaag veilig, comfortabel, efficiënt en voordelig zijn.”
Volgens de minister werd er nog nooit zoveel geïnvesteerd in fietsinfrastructuur. Deze legislatuur maakt minister Peeters maar liefst € 1,4 miljard vrij voor veilige en comfortabele fietspaden. Alleen al in 2023 gaat het om 446 fietswerven op en langs onze gewestwegen. Daarnaast ondersteunt deze Vlaamse regering onder impuls van minister Peeters ook de provincies en lokale besturen bij het uitvoeren van hun fietsambitie.
Ambities zetten op 2040 ziet Fietsersbond als een gemiste kans
Dat de minister deze ambities etaleert is volgens de bond op zichzelf prima, maar “een fietsplan is iets anders dan een ‘fietsambitie’. Een plan heeft duidelijke doelstellingen en een visie, die hier jammer genoeg ontbreken,” aldus Wies Calens, woordvoerder van de Fietsersbond. “We stellen vast dat verschillende actoren die belangrijk zijn in het fietsbeleid niet betrokken waren in de opmaak van deze fietsambitie. Fietsbeleid is een samenspel met lokale overheden, provincies en gewestelijke administraties. Maar als we het traject bekijken zien we geen betrokkenheid van VVSG (Koepel van steden en gemeenten), de provincies (als trekker van de fietssnelwegen), Fietsberaad (kenniscentrum rond fietsbeleid), de Mobiliteitsraad Vlaanderen (presenteerde in 2020 een jaarverslag rond de fiets) of VSV in de opmaak van de fietsambitie. Ook het feit dat er geen rekening gehouden wordt met het middenveld is een pijnlijke vaststelling.”
De Fietsersbond zegt in een reactie niet tegen de visie van de minister te zijn. Veel van hun eisen naar aanleiding van de verkiezingen van 2019 staan er opnieuw in opgenomen, maar ambitie zetten op 2040 ziet de bond als een gemiste kans. Als voorbeeld noemen ze kindnorm, waar de bond als jaren om vraagt. “Dit vertaald zien in een perspectief tegen 2040, betekent dus dat een kind dat vandaag geboren wordt pas op zijn 17de een echt veilige fietsomgeving krijgt,” vervolgt Calens. “Eén van de ambities die staat beschreven is dat er ‘in 2040 jongeren vol ongeloof naar een reportage kijken waarin verteld wordt dat er in het verleden voetgangers en fietsers stierven in het verkeer’. Wat moeten we hiermee? Als we nog 17 jaar moeten wachten hebben die jongeren geen reportage nodig, want ze hebben het allicht zelf gezien.”
Beste minister, dank u voor de ambitie, maar het ontbreekt aan concrete plannen
Fietsersbond onderschrijft alle ambities, maar mist een doortastende aanpak. Een ambitie op 2040 zetten en geen concrete en tastbare stappen uittekenen vinden ze een gemiste kans. Als vertegenwoordiger van de fietsers wil de Fietsersbond dat het sneller gaat en dat er meer doortastend opgetreden wordt. De verkeersveiligheidsbarometer maakt duidelijk dat er een probleem is, vooral tussen gemotoriseerd vervoer en de fiets. “Onze vragen om meer onderzoek naar fietsongevallen staan al meer dan tien jaar in onze teksten. We zien op het terrein nog te weinig resultaat,” concludeert Calens. “Beste minister, dank u voor de ambitie, maar het ontbreekt aan concrete plannen. Graag nodigen we jullie uit om met de steden, gemeenten en provincies in gesprek te gaan. We schuiven mee aan als we welkom zijn. Want veel burgers zijn het beu en willen snellere concrete actie. Een visie schrijven is één ding, ze echt concreet omzetten in plannen vraagt meer overleg en gedragen standpunten. Jammer dat dat vandaag ontbreekt.”
