LEVA-EU: ‘Nederland overtreedt eigen wet’

BRUSSEL (B) – LEVA-EU heeft al herhaaldelijk de wettelijkheid van het Nederlandse LEV-kader in vraag gesteld. Naar aanleiding van de zoveelste consultatie doet de beroepsorganisatie voor LEV-bedrijven dat opnieuw.

“In de consultatie stelt de Nederlandse overheid wettelijke aanpassingen ten behoeve van het LEV-kader voor die op zijn minst als bizar kunnen worden bestempeld,” stelt LEVA-EU manager Annick Roetynck. Nederland is al een hele tijd bezig met de ontwikkeling van een nieuw wettelijk kader voor lichte, elektrische voertuigen, het zogenaamde LEV-kader. Dat zal Nederlandse technische vereisten omvatten voor elektrische cargofietsen tot 25 km/uur en 250W, voor e-scooters en zelf-balancerende voertuigen met stuur. “De Nederlandse overheid heeft hierover al wettelijke consultaties en studies georganiseerd, maar negeert consequent een rechtstreekse dialoog met fabrikanten, verdelers en gebruikers van deze voertuigen,” vervolgt Roetynck. “Onlangs is opnieuw zo’n consultatie afgesloten. Daarbij wringt de overheid zich in eigenaardige wettelijke bochten om het LEV-kader in de wet ingepast te krijgen. In een reactie op de consultatie heeft LEVA-EU alweer de wettelijkheid van het Nederlandse voorstel fundamenteel in vraag gesteld.”

Het Nederlandse LEV-kader is opgestart als een directe reactie op het noodlottige ongeval met de Stint in 2018. “Eigenaardig daarbij is dat het kader bedoeld is voor voertuigen die geen uitstaans hebben met de Stint. Bovendien kon er voor het ongeval nooit een oorzaak worden vastgesteld,” aldus Roetynck. “Dat roept de vraag op welke problemen dit LEV-kader moet oplossen en of het een effectieve oplossing is voor die onbekende problemen. Het LEV-kader moet natuurlijk bewijzen dat de politiek daadkrachtig reageert op het Stint-ongeval en het zijn de elektrische cargofietsen, elektrische stepjes en de zelf-balancerende voertuigen die het gelag daarvoor betalen.”

In de laatste consultatie presenteerde de Nederlandse overheid haar plannen om de regelgeving aan te passen ten behoeve van het nieuwe LEV-kader. “Daarbij maakt de overheid enkele bijzonder eigenaardige bokkensprongen. De Nederlandse regelgeving bepaalt op dit ogenblik dat voertuigen slechts op de markt of in de handel mogen komen als ze daartoe zijn goedgekeurd. Die goedkeuring kan ondermeer gebeuren op basis van de Europese typegoedkeuring of een nationale typegoedkeuring,” laat Roetynck weten.

Elektrische (cargo)fietsen 25 km/u – 250W, elektrische stepjes en zelf-balancerende voertuigen zijn uitgesloten van Europese typegoedkeuring door Artikel 2.2 van Verordening 168/2013. Daardoor vallen ze onder de Machinerichtlijn die met Artikel 6.1 stipuleert: “De lidstaten mogen op hun grondgebied het in de handel brengen en/of in bedrijf stellen van machines die aan deze richtlijn voldoen niet verbieden, beperken of verhinderen.” Op basis van dit artikel heeft Nederland gestipuleerd dat deze specifieke voertuigen niet aan een goedkeuring onderworpen zijn. En zo zijn in de voorbije jaren miljoenen elektrische fietsen met trapbekrachtiging tot 25 km/u en 250W zonder goedkeuring toegelaten op Nederlandse wegen. “Volkomen terecht overigens want er zijn geen structurele veiligheidsproblemen met deze voertuigen,” concludeert Roetynck. “Alle andere EU-lidstaten doen net hetzelfde en overal blijkt het kader van de Machinerichtlijn aangevuld met de Europese norm EN 15194 te volstaan om veilige voertuigen te garanderen. Echter, Nederland doet voor elektrische fietsen één ding, maar voor stepjes en zelf-balancerende voertuigen iets helemaal anders. Deze mogen vandaag niet op de openbare weg tenzij ze daarvoor een speciale, Nederlandse goedkeuring verkrijgen. Dus Nederland overtreedt op dit ogenblik zijn eigen wetgeving.”

Met het LEV-kader wil Nederland die goedkeuring in de wet beitelen, niet alleen voor e-stepjes en zelf-balancerende voertuigen met stuur, maar ook voor elektrische cargofietsen met trapbekrachtiging tot 25 km/u en 250W. Voor die goedkeuring wil de Nederlandse overheid een nationale typegoedkeuring invoeren die in grote lijnen gelijkloopt met Verordening 168/2013. Voor een goed begrip van de zaken. Het gaat hier om voertuigen die enerzijds door Art. 2.2 duidelijk uit die Verordening zijn uitgesloten. “Anderzijds wil de Nederlandse overheid een typegoedkeuring invoeren die een kopie is van die Verordening. Verordening 168/2013 laat duidelijk enkel nationale typegoedkeuring toe voor kleine series of voor individuele voertuigen,” aldus de LEVA-EU manager. “Deze Nederlandse typegoedkeuring is geen van die beide. Om elektrische stepjes en zelf-balancerende voertuigen aan de goedkeuring te onderwerpen, voert de Nederlandse overheid een hoogst eigenaardige kunstgreep uit. Het Art. 3.10.1(d) van de Regeling Voertuigen zal zo worden geamendeerd dat niet langer alle voertuigen onder Art. 2.2 van Verordening 168/2013 van een goedkeuring worden uitgesloten, maar enkel deze onder bepaalde punten. Zo komen zelf-balancerende voertuigen en voertuigen zonder zadel onder de verplichting van een goedkeuring door middel van een nationale typegoedkeuring.”

Diezelfde kunstgreep kan volgens Roetynck niet worden toegepast voor de elektrische cargofietsen. “Die vallen onder punt (h) van Art. 2.2 van Verordening 168/2013. Maar dat punt slaat ook op de tweewielige elektrische fietsen 25 km/u – 250W. In de consultatie heeft de Nederlandse overheid met geen woord gerept over hoe ze de goedkeuring van elektrische cargofietsen wettelijk zullen regelen. Met de invoering van specifieke, technische regels voor elektrische cargofietsen gaat Nederland trouwens compleet voorbij aan het feit dat binnen CEN TC 333 – WG9 momenteel Europese normen voor deze voertuigen worden ontwikkeld. Des te eigenaardiger in de wetenschap dat het secretariaat van WG9 wordt waargenomen door het Nederlandse standardisatie-instituut NEN. Lijkt op een jammerlijke verspilling van Nederlands belastinggeld.”

De technische regels voor de nationale goedkeuring zijn uitgewerkt door RDW, de overheidsinstantie die verantwoordelijk is voor de registratie van voertuigen. RDW treedt ook op als typegoedkeuringsdienst. LEVA-EU vraagt zich af of het in lijn is met de Nederlandse en/of EU-mededingingsregels om RDW een monopolie te geven op het keuren van de voertuigen

In het antwoord op de consultatie vraagt LEVA-EU de Nederlandse overheid met aandrang om bij de Europese Commissie de wettelijkheid van dit voorstel te verifiëren. LEVA-EU vraagt ook om de wettelijke basis te verduidelijken voor een wettelijke behandeling van elektrische cargofietsen die volledig verschilt van andere elektrische fietsen volgens Art. 2.2.h uitgesloten van Verordening 168/2013. Tot slot vindt LEVA-EU het ook nodig om bij NMA en DG Comp het toekomstige monopolie van RDW op het controleren en toekennen van de goedkeuring op wettelijkheid af te toetsen.

LEVA-EU is een van de 112 exposanten op het nieuwe B2B FESTIVAL, dat zal plaatsvinden op 12 en 13 februari 2023 in Hal 3 van de Brabanthallen in ‘s-Hertogenbosch.